Tezakir

Yazar

Ahmet Cevdet Paşa

Yayınevi

Türk Tarih Kurumu Yayınları

Dil

Türkçe

Sayfa s.

273

İçindekiler;

Derviş Paşa harekatından sonra Zubçe ve Şuma'da çıkan yeni karışıklıklar. Şuma'lıların çiftlik sahiblerinden şikayeti. Meclis-i Ali-i Tanzimatça hazırlanan, Türkçe ve Boşnakça basdırılan çiflikat nizamnamesinin Hersek'de mahzende unutulduğu ve nizamname denklerinin meydana çıkarıldığı. Arif Efendi adlı Mostar'lı bir çiftlik sahibinin hıristiyan bir çiftçiye haksızlığından dolayı muhakeme edilerek Travnik'e sürüldüğü. Hersek sancağına aid hisabların tedkiki, toprak mes'elelerinin teftişi, mülki işlerin tanzimi. Arazi için kurulan komisyonda bir ta'limat­name hazırlandığı. Nevahi-i asiye ele başılariyle temasa başlanması. Bosna'da asakir-i nizamiyye tertibi için teşebbüs. Müslüman ve hıristiyan eşraf çocuklarından bazılarının Saray-i hümayun'da silahşor unvaniyle istihdam için İstanbul'a gönderilmesi. Nevahi-i asiye rüesasının, bir ikisi müstesna, Mostar'a gelerek Cevdet Efendi ile müzakerelerde bulunmaları. Bunlardan bazılarına maaş bağlanması. Mostar ilerigelenlerinden Hacı Draço'nun Nevahi-i asiye rüesasını tevkif ettirmesi tavsiyesine Cevdet Efendi'nin, devlete emniyet gösterenlere yapılacak mu'amelenin bu olmadığı yollu cevabı. Hükumetin ada­leti sayesinde Liyubuşka'lıların, bilhassa latinlerin (katolikler) inkiyad ve temayül göstermeleri. Avusturya'dan pasaport alanların bu pasaportları yırtarak devlete bağlanmaları. Yapılan islahatı yüz üstü bıraktırmak isteyen Avusturya'lıların tezviratı ve islâhat hareketlerinde başarı gösteren Binbaşı Hafız Efendi'nin, İstanbul'dan verilen emir gereğince, Cevdet Efendi riyasetinde bir komisyon tarafından muhakeme edilmesi ve istintak esnasında, tezviratın başlıca amili olan Avusturya konsolosunu müşkil duruma sokan cevablar vermesi. Hafız Efendi'nin kaymakamlığa terfi edilmesi. Mostar ile Koniça arasında bir araba yolu inşasına teşebbüs. Katoliklerin rüşdiye mektebine talebe getirmeleri ve bu mektebe mahrec olmak üzere Mostar'da bir tedris müessesesi açılmasına ihtiyac hasıl olması. Müslüman katolik ve ortodoks çocuklarının bir müslüman hoca dan okuduğu bu mektebin latin mektebi adıyla şöhret bulduğu. Mostar'daki teftiş işlerin sona ermesi. Cevdet Efendi'nin Mostar'dan Saray Bosna'ya hareket ettiği.