Kendileri ile Savaşanlar Kleist / Nietzsche / Hölderlin

Yazar

Stefan Zweig

Çeviri

Gürsel Aytaç

Yayınevi

İş Bankası Kültür Yayınları

Dil

Türkçe

Sayfa s.

236

Avusturyalı yazar Stefan Zweig (1881-1942), "Baumeister der Welt" adlı eserinde bir bölümü, üç Alman Yazarına ayırır: Kleist, Nietzsche ve Hölderlin. Bunların hayat hikayelerinde ortak bir yan vardır: Üçü de içlerindeki bir güçle baş etmek zorunda kalmışlardır. Zweig'ın "Daymon" dediği bu güç, mizacın, adeta tabiatüstü bir belirleyicisidir, insanın içindeki ifrittir. Kişilerin bir türlü değiştiremedikleri bir şey olduğu için de "kader"dir. Bu üç yazar da hayatları savaş olan, sonları trajik kimselerdir. Çağdaşları Goethe ise, hayatı algılayışı, biçimleyişi ve hayatla yaratıcılık arasında başarılı bir köprü kuruşuyla onların karşı kutbudur. Zweig eserinde Goethe'yi asla gözden kaçırmaz: Onun tarzı, onun yargıları hep önemlidir. O, dengenin ta kendisiyken Kleist, Nietzsche ve Hölderlin'de kantarın topuzu kaçırılmıştır. Ya da çok genel deyişle Goethe sağlıklı, bunlar hastadır. Stefan Zweig'ın bu biyografileri, "hayatı roman" bu üç yazarı bir düşünür esprisi ve bir sanatçı duyarlılığıyla ortaya koymaktadır. Gerçeğe bağlılık özelliği, biyografi türüne ilgiyi önemli ölçüde belirlemektedir. Biyografinin tiryakileri vardır. Bunlar kurmaca edebiyata bir parça tepeden bakarlar, okuduklarının "gerçek" olmasını pek önemserler. Stefan Zweig, bu eseriyle biyografi tutkunlarınca alkışlanmıştır. Hayat hikayelerini yazdığı kişiler birer sanatçı, birer yazar olduğu için de eseri tüm edebiyat meraklılarını ilgilendirecek niteliktedir. Üstelik edebiyat dünyası, yaratıcılık serüveni, anlaşılma problemi, sanatçı kişinin çevresine karşı tutumu bu biyografilerde özenle irdelenmiştir.
(Arka Kapak)